Türkiye, doğal veya insan kaynaklı afetlerin en sık yaşandığı, can ve mal kayıplarının yüksek olduğu ülkelerden biridir. Yakın zamanda 6 Şubat 2023’ te merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 11 ili de etkisi altına alan ülkemizde ve dünyada görülen 100 yılın en büyük depremlerinden ve afetlerinden biri olan bir felaketi yaşamıştır. Bu afet durumu her alanda olduğu gibi sağlık alanında da afet durumlarına hazırlıklı olmamız gerektiğini bir kez daha hatırlatmıştır.

​

Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu/ United Nations International Children's Emergency Found (UNICEF), Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı/ Joint United Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS) ve Birleşmiş Milletler Afet Riskini Azaltma Ofisi tarafından 2015 yılında yayınlanan Sendai Çerçevesinde acil bir durumda insanların sağlığını korumanın "sosyal, ekonomik ve politik bir gereklilik ve bir haklar zorunluluğu" olduğunu vurgulayarak, afet risk yönetimini planlarken ve yürütürken "sağlığı" tüm müdahalelerin merkezine almak gerektiğini belirtmiştir. Ancak buna rağmen, yakın zamana kadar cinsel sağlık ve üreme sağlığı (CSÜS), insani müdahaleler ve afet kurtarma sırasında sağlık planlamasında düşük bir öncelik olmaya devam etmiştir. 

​

Bu bağlamda afetlerde tüm sağlık gereksinimleri gerekli olduğu gibi Üreme Sağlığı ve Cinsel Sağlık (ÜS/CS) hizmetlerinin sunumu, planlaması ve koordinasyonu da önemli ve önceliklidir. Kriz durumlarında Üreme Sağlığı/Cinsel Sağlık (ÜS/CS) için Asgari Başlangıç Hizmet Paketi-Minimum Initial Services Package (MISP), afetin başlangıcında (mümkünse ilk 48 saatte) etkilenen nüfusların ÜS/CS ihtiyaçlarına yanıt vermek için gerekli olan bir dizi önemli, gerekli ve hayat kurtarıcı faaliyet olarak, geliştirilmiştir. MISP eğitimlerinin yaygınlaştırılması istenmektedir. ÜS/CS hizmetleri için MISP; afet durumlarında bireylerin ÜS/CS ihtiyaçlarının ihmal edilmeyip, maternal ve neonatal mortalite ve morbiditenin azaltılmasını, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların (CYBE) ve HIV bulaşının azaltmasını/engellemesini, kontraseptif yöntemlere erişimin sağlamasını ve uygun ortamlarda kürtaj, gebelik, doğum ve doğum sonu bakım hizmetlerinin verilmesini, istenmeyen gebeliklerin ve cinsiyete dayalı şiddetin önlenmesini ve bireylerin psikolojik destek hizmetlerine evrensel erişiminin sağlanmasını önermektedir. ÜS/CS hizmetlerine erişimin sağlanması için afet durumlarında eğitimli personeller tarafından ve multidisipliner ekiplerle (sağlık hizmet sunucuları, kamp tasarımı ve yönetimi, lojistik hizmetleri vb.) eylem planları geliştirilmeli ve uygulanmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), afetlerde yaşanan artışlar nedeniyle, tüm ülkelerin sağlık profesyonellerinin felaketleri ne sıklıkta yaşadıkları önemli olmaksızın, ulusal ve yerel afetler öncelikli olacak şekilde tüm afetlere yanıt verecek seviyede eğitilmelerini tavsiye etmektedir.

​

Kadınlar biyolojik farklılıkları nedniyle afetlerden erkeklere gore  daha fazla etkilenmekte ve afetlerin etkilerine karşı daha korunmasızdırlar. Afet türüne ve şiddetine göre değişse de kadın ve çocuk mortalitesi erkeklere gore 14 kat daha fazladır. Afet durumlarında üreme sağlığı hizmetlerinin sunumunda önemli rol oynayan geleceğin saplık profesyonellerinin afetle ilişkili cinsel sağlık/üreme sağlığı konusunda bilimsel temelinin güçlenmesi, bilgi birikiminin artması, diğer yandan da afetlerin farklı aşamalarında uygun sağlık hizmetlerinin yönetimi için özel bilgi, beceri ve yetkinliklerin artırılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda bu alanda öğrenim gören  lisanüstü öğrencilerine afetle ilişkili cinsel sağlık ve üreme sağlığı ile ilgili eğitimler verilerek öğrencilerin özellikle  deprem gibi felaketlerde cinsel sağlık üreme sağlığı hizmeti sunumunda hazır hale getirilmesi önemli bir gereklilik haline gelmiştir. Ülkemizde son dönemlerde yaşanan depremlerde aksayan sağlık hizmetleri ve kadın sağlığını etkileyen sorunlara yönelik olarak cinsel sağlık/üreme sağlığı bakım hizmetlerinin önemi ve geliştirilmesi amacıyla lisansüstü öğrencilerine yönelik olaraK Afet Özel Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Eğitimi verilmesi, öğrencilere afet dönemlerinde bir çok alanda ortaya çıkan/çıkabilecek üreme sağlığı sorunlarını saptama, sorunlara yönelik yaklaşımları planlama  becerisinin kazandırılması amaçlanmaktadır. Bu etkinlik afetler sonrası üreme sağlığı hizmet gereksinimi ve eğitimi ihtiyacına binaen tıp halk sağlığI, halk sağlığı hemşireliği, çocuk sağlığı ve hastalıkları hemşireliği ve ebelik programlarında lisansüstü öğrenime devam eden öğrencilere yönelik güncel bilgiler ışığında afetlerde kadın cinsel sağlık/üreme sağlığına müdahale konusunda bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi, afet bilinci/bilgisi yüksek araştırmacıların ve sağlık çalışanlarının yetişmesine katkı sunmak amacıyla planlanmıştır.